مقالات و مطالب مدیریتی

فیلدهای محاسباتی یا متریک ها آن دسته از متغیر ها یا فیلدهایی هستند که قابلیت سنجش واندازه گیری و محاسبه شدن دارند و برای مدیریت کسب و کار می توانیم از آن ها استفاده کنیم.

متریک ها می توانند به صورت تک متغیره مانند میزان فروش و تعداد مشتریان در موجودیت اطلاعاتی فروش باشند و حتی می توانند ترکیبی از فیلدها را شامل شوند مثلا سود حاصل از فروش را درنظر بگیرید که از تفریق فروش و هزینه ها بدست می آید.

در مقاله قبل به طراحی مدل اطلاعاتی پرداخته شد و حال می خواهیم به تعریف فیلدهای محاسباتی که بخشی از طراحی مدل می باشند بپردازیم.

برای دسترسی به فیلدهای محاسباتی کافیست در قسمت مدل ها ، مدل مورد نظر را انتخاب کرده و سپس طراحی مدل اطلاعاتی از منوی بالای جدول را کلیک کنیم(شکل1) .

در این مرحله می توانیم فیلد های محاسباتی را تعریف کنیم به شکلی که به سربرگ فیلدهای محاسباتی رفته و موجودیت مورد نظر که در مقاله "طراحی مدل اطلاعاتی" آموزش داده شده است را انتخاب می نماییم و در نهایت بر روی اضافه کردن فیلد محاسباتی کلیک می کنیم. (شکل2)

هر فیلد محاسباتی به صورت زیر معرفی می گردد:

• نام : نامی که برای فیلد محاسباتی در سیستم ذخیره می گردد که باید انگلیسی باشد.
• عنوان نمایشی: نام نمایشی برای کاربر نهایی که با نمودارها و گراف ها کار می کند.
• فرمول : نحوه محاسبه فیلد در این قسمت نوشته می شود.
• نحوه جمع بندی :عملیاتی که بر روی فرمول اعمال می شود.
• نوع داده نمایشی : جنس خروجی حاصل از فرمول را تعیین می کند.
• پیش فرض : تعیین کننده فیلد محاسباتی ای که به طور پیش فرض در هنگام رسم نمودار نشان داده می شود.

فرمول نویسی

زمانی که روی Expr کلیک می کنیم، پنجره فرمول نویسی نمایش داده می شود که در سمت راست موجودیت های ما قرار دارند و در سمت چپ کادر مخصوص فرمول نویسی (شکل3). جلوتر بیشتر درباره فرمول نویسی توضیح می دهیم.

نحوه جمع بندی

همان طور که قبلا گفتیم استفاده از vdash به سادگی آب خوردن است و الان با هم این ویژگی را در قسمت نحوه جمع بندی می بینیم.

پیش تر گفتیم که در فیلدهای محاسباتی متغیر های قابل اندازه گیری قرار می گیرند که معمولا از نوع عددی و یا واحد پول می باشند.هدف محاسبه این مقادیر هست ، حال محاسبه به چند طریق می تواند انجام شود و بدون نوشتن هیچ گونه کد برنامه نویسی و تنها با یک کلیک آسان (شکل 4).

نوع داده نمایشی

نوع و جنس فیلد و خروجی جمع بندی آن را در این قسمت باسد تعیین کنیم(شکل5).

برای فیلدهایی که اعداد صحیح هستند از Integer Numeric استفاده می کنیم.

برای فیلدها و متغیر های اعشاری از Decimal Numeric استفاده میکنیم.

برای فیلدهای مالی و پولی از Money or Currency استفاده می نماییم.

برای فیلدهایی که درصد آنها اهمیت دارد از Percentage استفاده می کنیم.

با تعیین هر کدام از فیلدها به عنوان پیش فرض ، در هنگام رسم نمودار آن فیلد به عنوان فیلد محاسباتی نمایش داده می شود .

مثال 1 » تعداد پرسنل

پرسنل را از موجودیت ها انتخاب می کنیم و سپس در سربرگ فیلدهای محاسباتی ، بر اضافه کردن فیلد کلیک می کنیم و فیلد محاسباتی تعداد پرسنل را ایجاد می نماییم. پس از وارد کردن نام سیستمی و نام نمایشی آن به طور دلخواه، فرمول محاسباتی آن را می نویسیم.

تعداد پرسنل در واقع با Count(*) یا بهتر از آن Count(EmployeeKey) که بیانگر تعداد کدهای منحصر به فرد پرسنل است، محاسبه می شود. بنابراین در پنجره فرمول نویسی مانند شکل 6، روی فیلد کد پرسنل کلیک می کنیم تا به صورت خودکار سیستم نام سیستمی فیلد را که EmployeeKey است، به فرمول ما اضافه کند.

تعداد یا Count در نحوه جمعبندی تعیین می شود که با انتخاب گزینه Count از لیست مربوطه (شکل 7) می توانیم به نتیجه دلخواه که همان Count(EmployeeKey) است برسیم.

نوع داده نمایشی تعداد پرسنل : مسلما از نوع اعداد صحیح می باشد ، پس از قسمت نوع داده نمایشی، Integer Numeric را انتخاب می کنیم.

مثال 2 » فیلد محاسباتی ساعات مرخصی

پس از اضافه کردن این فیلد به عنوان فیلد محاسباتی و تعیین نام مراحل زیر را انجام می دهیم :

نوشتن فرمول

ساعات مرخصی پرسنل از مجموع دو فیلد مرخصی استعلاجی و مرخصی استحقاقی بدست می آید. پس برای نوشتن فرمول ساعات مرخصی ابتدا فیلد مرخصی استحقاقی را از فیلدهای موجودیت انتخاب می کنیم که نام سیستمی آن به صورت خود کار به فرمول اضافه می شود م تا به صورت خودکار سیستم نام سیستمی فیلد را که (VacationHours) سپس از عملگر جمع (+) استفاده می نماییم و در نهایت مرخصی استعلاجی را از فیلدهای موجودیت با نام سیستمی م تا به صورت خودکار سیستم نام سیستمی فیلد را که (SickLeaveHours) را به فرمول می افزاییم (شکل 8).

نحوه جمع بندی ساعات مرخصی یعنی مجموع کل ساعات پس نحوه جمع بندی آن Sum می باشد که از لیست نحوه جمع بندی انتخاب می نماییم و چون حاصل جمع عدد صحیح می باشد Integer Numeric را انتخاب می کنیم (شکل9).

مثال 3 » میانگین ساعات مرخصی

برای این فیلد مخاسباتی نیز مانند مثال های قبل پس از اضافه کردن به لیست فیلدهای محاسباتی و تعیین نام نوبت به نوشتن فرمول آن می شود.

برای محاسبه میانگین ساعات مرخصی کافی است از مجموع ساعات مرخصی (مرخصی استحقاقی + مرخصی استعلاجی) که در مثال قبل فرمول آن را نوشتیم میانگین (Average) گرفته شود. برای این کار کافی است در قسمت فرمول مانند مثال قبل عمل کنیم و در بخش نحوه جمع بندی Average را انتخاب نماییم. (شکل10)

مثال 4 » درصد از کل ساعات مرخصی

حالا می خواهیم درصد از کل ساعات مرخصی محاسبه کنیم.

درصد از کل ساعات مرخصی از رابطه مجموع ساعات مرخصی تقسیم بر(مجموع کل ساعات مرخصی) حساب می شود که در پایگاه داده ما به شکل زیر تعریف میشود(شکل11) :

حالا باید نحوه جمع بندی را مشخص کنیم و چون در فرمول نویسی از تابع SUMاستفاده کرده ایم، نحوه جمع بندی را No Aggregation قرار می دهیم که به این معناست که از هیچ تابع جمع یا شمارشی استفاده نشود(شکل 12).

توجه داشته باشید که اگر در فرمول نویسی بخش فیلدهای محاسباتی از توابع شمارشی یا جمع استفاده می کنید دیگر در نحوه جمع بندی از هیچ یک از این توابع نباید استفاده کرد. عکس این قضیه نیز صادق است.

آنچه که در مقاله بعد میخوانید » تعریف KPI در vdash